REGULAMIN KONKURSU PRZEDMIOTOWEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO

REGULAMIN KONKURSU PRZEDMIOTOWEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO

W ROKU SZKOLNYM 2021/2022

Termin: 28 października 2021

Miejsce: ZSP nr 2 w Sarnowie

I.Zasady organizacji konkursu:

1. Pierwszy stopień konkursu jest przeprowadzany w formie pisemnej.

2. Podczas pracy z arkuszem konkursowym uczeń nie może korzystać z żadnych pomocy dydaktycznych.

3. Do sali, w której odbywają się eliminacje konkursowe, uczeń nie może wnosić żadnych urządzeń telekomunikacyjnych i informatycznych.

4. Uczestnicy konkursu mogą wnieść na salę, w której odbywa się konkurs, wyłącznie małą butelkę wody.

II. Cele organizacji konkursu:

1. Doskonalenie sprawności czytania, pisania oraz korzystania z informacji.

2. Upowszechnianie czytelnictwa i rozwój kompetencji czytelniczych uczniów.

3. Rozwijanie humanistycznych zainteresowań uczniów szkół podstawowych.

4. Wdrażanie do samokształcenia i podejmowania odpowiedzialności za własny rozwój.

5. Stwarzanie uczestnikom konkursu możliwości prezentacji uzdolnień i samorealizacji.

III. Zakresy wiedzy i umiejętności oraz proponowanej literatury do I etapu

Uczeń:

1. Określa

1. tematykę oraz problematykę utworu.

2. nadawcę i odbiorcę (adresata) wypowiedzi.

2. Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz określa ich funkcje
   w utworze.

3. Wyróżnia elementy świata przedstawionego w utworze, w tym: zdarzenia, sytuacje, wątki (główne, poboczne), postacie (pierwszoplanowe, drugoplanowe, epizodyczne), określa czas
   i miejsce przedstawionych zdarzeń, wskazuje zależności między zdarzeniami.

4. Rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworach.

5. Określa funkcje elementów konstrukcyjnych utworu literackiego, w tym: tytułu, podtytułu, motta, puenty.

6. Wskazuje w utworach literackich elementy budowy akcji: ekspozycję, zawiązanie akcji, rozwój akcji, punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji.

7. Rozpoznaje rodzaje literackie, określa ich cechy, przypisuje utwór do rodzaju literackiego.

8. Określa cechy powieści: obyczajowej, współczesnej, młodzieżowej, podróżniczej, sensacyjnej, opowiadania, dziennika, pamiętnika.

9. Rozpoznaje cechy dialogu, monologu, opowiadania, opisu.

10. Zna pojęcie aktu komunikacji językowej oraz jego składowe (komunikat, nadawca, odbiorca, kod, kontekst).

11. Analizuje i interpretuje teksty literackie oraz inne teksty kultury, w tym ikoniczne (np.: obraz, plakat, rzeźba, grafika).

12. Identyfikuje tekst jako komunikat; rozróżnia typy tekstów: informacyjny, publicystyczny, ikoniczny, reklamowy.

13. Odróżnia informacje o faktach od opinii.

14. Porównuje utwory literackie lub ich fragmenty pod względem treści i formy.

15. Wyodrębnia obrazy poetyckie w utworach lirycznych.

16. Charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu (podmiot liryczny), narratora, bohaterów.

17. Rozpoznaje metaforę, ożywienie, uosobienie, porównanie, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, powtórzenie, pytanie retoryczne, anaforę, apostrofę, peryfrazę  i określa ich funkcje.

18. Wskazuje elementy rytmizujące wypowiedź, w tym: wers, rym, strofę, refren.

19. Rozróżnia wiersz biały od rymowanego.

20. Wyróżnia rodzaje rymów: męskie, żeńskie, parzyste/sąsiadujące, okalające, krzyżowe.

21. Wozróżnia synonimy, antonimy, homonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje je we własnych wypowiedziach.

22. Dostrzega zróżnicowanie słownictwa, rozpoznaje neologizmy, eufemizmy i objaśnia ich role w utworach literackich.

23. Wskazuje i rozróżnia środki perswazji oraz manipulacji, rozumie ich funkcje w reklamie i w innych tekstach.

24. Używa środków językowych charakterystycznych dla perswazji, tworząc własny tekst.

25. Formułuje tezę oraz hipotezę, dobiera argumenty, układa kontrargumenty, uzasadnia swoje stanowisko.

26. Zna i stosuje związki frazeologiczne związane tematycznie z pojęciami: podróż, przygoda, wyspa, przyjaźń.

27. Wskazuje różnice między tekstem literackim a jego adaptacją/ekranizacją.

28. Wykorzystuje wiedzę o języku :

1. rozpoznaje wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące;

2. rozpoznaje zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zdania złożone, równoważniki zdania, zdania bezpodmiotowe;

3. buduje wskazane w punktach 31 a) oraz 31 b) wypowiedzenia i je przekształca;

4. rozróżnia zdania złożone współrzędnie i podrzędnie oraz je tworzy;

5. wskazuje i tworzy różne typy podmiotów i orzeczeń, przydawek, dopełnień i okoliczników;

6. rozróżnia odmienne i nieodmienne części mowy;

7. rozpoznaje formy przypadków, liczby, osoby, czasu, trybu, strony i rodzaju gramatycznego odmiennych części mowy i określa ich funkcje w wypowiedzi;

8. stopniuje przymiotniki i przysłówki;

9. oddziela temat fleksyjny od końcówki;

10. wskazuje oboczności oraz tematy oboczne w odmianie rzeczownika;

11. stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych;

12. odróżnia czasowniki dokonane od niedokonanych, rozpoznaje nieosobowe formy czasownika (zakończone na -no, -to, bezokoliczniki, konstrukcje z „się”);

 ł. rozumie znaczenie oraz funkcje czasowników osobowych i nieosobowych;

13. rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe czynne i bierne, tworzy je oraz określa ich funkcje w tekście;

14. poprawnie używa czasowników w trybach: orzekającym, przypuszczającym oraz rozkazującym;

15. stosuje konstrukcję stron czynnej oraz biernej czasownika i przekształca czasowniki ze strony czynnej na bierną i odwrotnie, odpowiednio do celu oraz intencji wypowiedzi;

16. wskazuje w wyrazie głoski, litery i sylaby.
    

29. Tworzy wypowiedź pisemną w następujących formach gatunkowych:

1. opowiadanie;

2. opis, we tym: bohatera, przedmiotu, dzieła sztuki, krajobrazu, przeżyć.

3. list prywatny i oficjalny;

4. ogłoszenie;

5. podziękowania;

6. gratulacje;

7. zaproszenie,

8. przemówienie;

9. sprawozdanie;

10. instrukcja;

 k. pamiętnik, dziennik;

 l. charakterystyka postaci;

 ł. notatka w różnej formie (np. notatka encyklopedyczna, plan)

30. Sporządza odtwórcze i twórcze plany ramowy oraz szczegółowy.

31. Zna zasady budowania akapitów i stosuje je, tworząc wypowiedź pisemną.

32. Stosuje środki językowe wzbogacające styl wypowiedzi, rozpoznaje je i nazywa, np.: porównania, funkcjonalne powtórzenia, wyolbrzymienia.

33. Zna i stosuje reguły ortografii oraz interpunkcji.

34. Korzysta ze słowników: ortograficznego, języka polskiego, wyrazów obcych, synonimów, frazeologicznego, encyklopedii oraz wyszukuje informacje w internecie.

IV. Literatura:

Aleksander Fredro „Zemsta”

Jan Kochanowski : fraszki, pieśni, treny

V. Kryteria kwalifikacji uczestników konkursu

1) do pierwszego stopnia przystępują uczniowie na zasadzie dobrowolności;

2) do drugiego stopnia kwalifikują się uczniowie, którzy na pierwszym stopniu uzyskali 85%wymaganych punktów

VI.Obserwacje pracy komisji konkursowych

1. W pracach komisji konkursowych mogą uczestniczyć, w charakterze obserwatorów, pracownicy Kuratorium Oświaty w Katowicach, doradcy metodyczni i konsultanci Regionalnych Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w: Katowicach, Częstochowie, Rybniku i Bielsku-Białej, posiadający upoważnienie odpowiednio – dyrektora wydziału lub dyrektora placówki doskonalenia nauczycieli, w której odbywa się organizacja konkursu.

2. Zakres obserwacji obejmuje prawidłowość przeprowadzenia konkursu na danym stopniu.